Rupa Singi
သီတင္းကၽြတ္ၿပီးသြားၿပီဆုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ေနာက္
ကထိန္ပြဲေတြ လုပ္ၾကေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ ဘာရယ္မဟုတ္ဘူး သူ႔ထက္ငါ အၿပိဳင္အဆုိင္လုပ္ခ်င္ၾကတာပဲ သိတာမ်ားတတ္ပါတယ္။
ကထိန္ဆုိရင္ ပေဒသာပင္ႀကီးေတြ သီးၿပီး ဆုိင္းသံဘုံသံ တညံညံနဲ႔ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွာ လွည့္လည္ကာ ေနာက္ဆုံးဘုန္းႀကီးေ
သိေနတတ္ၾကပါတယ္။ ကထိန္ဆုိတာဘာလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီအလွဴကုိ ကထိန္လုိ႔ ေခၚတာလဲ၊
ကထိန္ခင္းတယ္ဆုိတာ ဘာကုိေျပာတာလဲ စသျဖင့္ ေမးလာခဲ့မယ္ဆုိရင္ေတာ့ တိတိက်က်
ေျပာဆုိရွင္းျပဖုိ႔ ခက္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကထိန္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သိသင့္သိထုိ
ကထိန္ျဖစ္ေပၚလာပုံ
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သာ၀တၳိျပည္၊ ေဇတ၀န္ ေက်ာင္းေတာ္မွာ သီတင္းသုံးေနေတာ
ပါေ၀ယ်ကတုိင္းသား ရဟန္းေတာ္ အပါးသုံးဆယ္ဟာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကုိ ဖူးေမွ်ာ္
အျဖစ္နဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ ဘုရားရွင္
ဒီလုိ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အခက္အခဲ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က
“ရဟန္းတုိ႔ ၀ါကၽြတ္ၿပီးေသာ ရဟန္းတုိ႔အား ကထိန္ခင္းျခင္းငွါ ခြင့္ျပဳ၏၊ ရဟန္းတုိ႔ ကထိန္ခင္းၿပီးေသာ ရဟန္းတုိ႔အား ထင္ရွားရွိေသာ ရဟန္းကုိ မပန္ၾကားဘဲ ဒါယကာ အိမ္သုိ႔သြားႏုိင္ျခင္း၊ တိစီ၀ရိတ္ အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းကုိ မယူဘဲ သြားႏုိင္ျခင္း၊ ဂဏေဘာဇဥ္ကုိ စားႏုိင္ျခင္း၊
အလုိရွိတုိင္း အဓိ႒ာန္ ၀ိကပၸနာမျပဳေသာ သကၤန္းကုိ ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း၊ ထုိကထိန္းခင္း
ကထိန္ဆုိတာ
ကထိန္ဆုိတာ ကထိနဆုိတဲ့ ပါဠိစကားကုိ ျမန္မာမႈျပဳၿပီး အလြယ္အသုံးျပဳထားတဲ့ ပါဠိပ်က္ ေ၀ါဟာရ စကားလုံး ျဖစ္ပါတယ္။ ကထိနရဲ႕ အဓိပၸါယ္က ခုိင္ၿမဲျခင္း၊ ၿမဲၿမံျခင္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဆုိလုိတာက ကထိန္ဆုိတာ ၀ါဆုိလျပည့္ေက်ာ္ (၁) ရက္ေန႔ကစၿပီး သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ အထိ (၃) လတာ ၀ါဆုိ၀ါကပ္ ျပဳေတာ္မူၿပီးၾကတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား သကၤန္းဆက္ကပ္လွဴဒါန္းၿပီး ဒီသကၤ
ရေစႏုိင္တဲ့ အတြက္ ကထိန- ကထိန္လုိ႔ ဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကထိန္ခင္းတာဟာ အ၀တ္သကၤန္းနဲ႔
ကထိန္ခင္းတယ္ဆုိတာ
ဘယ္ၿမိဳ၊ ဘယ္ေက်ာင္းမွာ ကထိန္သြားခင္းမလုိ႔ ဆုိတဲ့ အေျပာအဆုိ အသုံးအႏႈန္းကုိ လူအေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာဆုိသုံးစဲြတတ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ကထိန္ခင္းတာဟာ လူေတြက ခင္းရတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရဟန္းေတာ္မ်ားကသာ ခင္းရတာျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြက ရဟန္းေတာ္မ်ား ကထိန္ခင္းႏုိင္ေအာင္ သကၤန္းကုိ လွဴဒါန္းေပးတဲ့ ကထိန္သကၤန္း အလွဴရွင္အျဖစ္ပဲ ခံယူႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကထိန္ခင္းတာဟာ သံဃာေတာ္မ်ားရဲ႕ အလုပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကထိန္ခင္းဖုိ႔အတြက္ သံဃႆေဒမ ဆုိၿပီး လွဴဒါန္းလုိက္တဲ့ ဒီသကၤန္းကုိ သံဃာေတာ္မ်ားက သိမ္ထဲမွာ ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံမယ့္ ေက်ာင္းမွာရွိတဲ့ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးကုိ သံဃာအမ်ားသေဘာတူမႈနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ၿပီး သကၤန္းအလွဴရွင္မ်ား လွဴဒါန္းထားတဲ့ အဲဒီသကၤန္းကုိ ကမၼ၀ါစာနဲ႔ ရြတ္ဖတ္ကာ ေပးၾကရပါတယ္။ အဲဒီလုိ ကမၼ၀ါစာနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ေပးလာတဲ့ သကၤန္းကုိ အလွဴခံရရွိလာတဲ့ ရဟန္းေတာ္ဟာ မိမိ၀ါဆုိရာေက်ာင္း
ခင္းတယ္ဆုိတာ သကၤန္းကုိ ေအာက္မွာခ်ခင္းတာ မဟုတ္ပါဘူး။ စြန္႔သင့္တဲ့သကၤန္း
ၿပီးေတာ့ ကထိန္းသကၤန္းဟာ ဒီေန႔အလွဴခံၿပီး ဒီေန႔ပဲ အၿပီးကံေဆာင္ကာ ခင္းရတာျဖစ္ပါ
ကထိန္ခင္းႏုိင္တဲ့ သကၤန္းနဲ႔ ကထိန္သကၤန္းလွဴဒါန္းႏုိင္သူမ်ား
ဧကသီသကၤန္း၊ ေအာက္ခါး၀တ္ သင္းပုိင္သကၤန္းနဲ႔ ပုခုံးတင္ ႏွစ္ထပ္ဒုကုဋ္သကၤန္း ေတြထဲက သင့္ေတာ္ရာ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခင္းႏုိင္ၿပီး ဒီသကၤန္းအလွဴကုိေ
အေၾကာင္းစုံမွ ခင္းလုိ႔ရ
ကထိန္အလွဴဟာ အျမတ္ဆုံး အလွဴျဖစ္သလုိ ကထိန္အလွဴ ေျမာက္ဖုိ႔ဆုိတာလည္း ခက္ခဲတဲ့ သေဘာ ရွိပါတယ္။ ဆရာဒကာ နားလည္မႈနဲ႔ အေၾကာင္းစုံ ညီညြတ္မွ ဒီအလွဴအထေျမာက္ ေအာင္ျမင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ၀ါကၽြတ္ၿပီးတဲ့ ရဟန္းသံဃာေတာ္ တစ္ပါးပါးဟာ မိမိေက်ာင္းမွာ ကထိန္မရွိ၊ ကထိန္သကၤန္း လွဴဒါန္းသူမရွိလုိ႔ ဆုိၿပီး နီးစပ္ရာ၊ ၾကည္ညိဳရင္းႏွီးရာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဦးထံမွာ သြားၿပီး အလွဴခံကာ မိမိတုိ႔ ပေယာဂေၾကာင့္ ရလာတဲ့ သကၤန္းျဖစ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ အဲဒီသကၤန္းနဲ႔ ကထိန္ခင္းလုိ႔ မရပါဘူး။ ကထိန္သကၤန္းဟာ ရဟန္းေတာ္မ်ား အေနနဲ႔ တုိက္႐ုိက္အလွဴခံေကာင္းတဲ့ သကၤန္းလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ကထိသကၤန္းအလွဴရွင္က မိမိအလုိလုိ နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီး သံဃာႆေဒမ - သံဃားေတာ္အား လွဴဒါန္းပါ၏လုိ႔ သံဃာကုိ ရည္မွန္းၿပီး လွဴဒါန္းတဲ့ သကၤန္းနဲ႔သာ ကထိန္ခင္းႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရွင္ဘုရားအတြက္၊ ဘယ္ဆရာေတာ္အတြက္ စတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ရည္မွန္းၿပီး လွဴဒါန္းတဲ့ ပုဂၢလိက အလွဴသကၤန္းနဲ႔ဆုိလည္း ကထိန္း
သကၤန္းအလွဴရွင္ဘက္ကလည္း သံဃိက အလွဴျဖစ္ဖုိ႔လုိကာ ဒီလုိ ႏွစ္ဘက္နားလည္ ညီညြတ္မႈနဲ႔ ရလာတဲ့ သကၤန္းနဲ႔သာ ကထိန္ခင္းႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္ကလည္း တစ္ႏွစ္မွာ တစ္ခါ၊ တစ္ခါမွာ သကၤန္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔မွ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိ တစ္လ၊ တစ္လမွာလည္း ၀ါဆုိရာ နယ္နိမိတ္ သတ္မွတ္ခ်က္မတူတဲ့ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ တစ္ႀကိမ္ပဲ
ခင္းႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကထိန္ခင္းဖုိ႔အတြက္ သိမ္ရွိဖုိ႔လုိသလုိ ေလးပါးေလးပါ
ကထိန္အလွဴရဲ႕ ထူးျခားမႈ
ဘုရားအစရွိတဲ့ အရိယာသူေတာ္ေကာင္းေတြရဲ႕ ခ်ီးမြမ္းမႈကုိ ခံယူထုိက္တဲ့အတြက္ ဒီအလွဴကုိ ကထိန္လုိ႔ ဆုိေၾကာင္း အ႒ကထာဆရာေတာ္က ဖြင့္ဆုိပါတယ္။ ဒီလုိဖြင့္ဆုိ
၁။ သံဃာကုိ ရည္မွန္းၿပီး လွဴဒါန္းတဲ့ သံဃိကအလွဴ ျဖစ္ရျခင္း
၂။ အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ခ်က္ အတြင္းမွာသာ လွဴဒါန္းရတဲ့ ကာလဒါန အလွဴျဖစ္ျခင္း
၃။ တစ္ျခားပစၥည္း၀တၳဳမ်ား မဟုတ္ဘဲ အရဟတၱဓဇ ေခၚ ရဟႏၲာတုိ႔ရဲ႕
အလံတံခြန္သဖြယ္ ျဖစ္တဲ့ အ၀တ္သကၤန္းနဲ႔သာ ကထိန္ခင္းႏုိင္ျခင္း
၄။ ဒီအလွဴကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္
အခ်ိဳ႕ကုိ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုအရ ကင္းလြတ္ေစႏုိင္တဲ့ အတြက္ ၀ိနည္းအလွဴ သုိ႔မဟုတ္ တရားအလွဴေခၚ ဓမၼဒါန အလွဴျဖစ္ျခင္း စတဲ့ ထူးျခားခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အျမတ္ဆု
ကထိန္အလွဴရဲ႕ အက်ိဳးတရား
ဒီအလွဴရဲ႕ လက္ေတြ႕အက်ိဳးကေတာ့ သကၤန္းအလွဴခံ ရရွိတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ ကထိန္အာနိသင္ ရလုိက္တဲ့အတြက္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔ကစၿပီး တေပါင္းလျပည့္ေ
၁။ ထင္ရွားရွိေသာ ရဟန္းကုိ မပန္ၾကားဘဲ ဒါယကာ အိမ္သုိ႔သြားႏုိင္ျခင္း
၂။ တိစီ၀ရိတ္ အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းကုိ မယူဘဲ သြားႏုိင္ျခင္း
၃။ ထမင္းစားလာပါ၊ မုန္႔စားၾကြပါ စတဲ့ လူ႔အေခၚအေျပာနဲ႔ ပင့္ဖိတ္တဲ့
ဂဏေဘာဇဥ္ကုိ စားႏုိင္ျခင္း
၄။ အလုိရွိတုိင္း အဓိ႒ာန္ ၀ိကပၸနာမျပဳေသာ သကၤန္းကုိ ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း
၅။ ကထိန္ခင္းတဲ့ေက်ာင္းမွာ သံဃိက သကၤန္းျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါ ကထိန္အာနိသင္ရတဲ့ ရဟန္းအားလုံး ရယူႏုိင္ျခင္းဆုိတဲ့ အက်ိဳးတရား ငါးပါးကုိ ရရွိႏုိင္ပါတယ္။
လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ကေတာ့ ကထိန္သကၤန္း လွဴဒါန္းျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး
၁။ သကၤန္းအလွဴ လွဴဒါန္းခြင့္ရျခင္း (စီ၀ရဒါန)
၂။ သံဃိကအလွဴ လွဴခြင့္ရျခင္း (သံဃိကဒါန)
၃။ ကာလဒါန အလွဴလွဴခြင့္ရျခင္း (ကာလဒါန)
၄။ ဓမၼဒါနအလွဴ လွဴခြင့္ရျခင္း (ဓမၼဒါန) စတဲ့ အက်ိဳးတရားမ်ားကုိ ရေစႏုိင္တဲ့
ရႏုိင္ၿပီး ေနာက္ဆုံး အခက္ခဲဆုံးျဖစ္တဲ့ မဂ္ဖုိလ္နိဗၺာန္ရဖုိ႔ကုိပါ အေထာ
ဆုိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆုိရင္ ကထိန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သိသင့္သမွ်ကုိ အနည္းငယ္မွ် သိရွိခြင့္ရေလာက္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ မိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာမ်ားဟာ အက်
ညႊန္းဆုိလုိက္ပါတယ္။
စာေရးသူ = အရွင္၀ိစိတၱ (မနာပ ဒါယီ) ။
--
Posted By Blogger to လူဗိုလ္ဟူသည္ ... at 11/01/2012 10:41:00 AM
