****စည္းကမ္း၊ နည္းလမ္း၊ သေဘာတရား ***

ျမတ္စြာဘုရားေဟာခဲ႔တဲ႔ ပိဋကတ္သုံးပုံက ၀ိနည္းရယ္၊ သုတၱန္ရယ္၊ အဘိဓမၼာတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ိနည္းရဲ႕ ဆိုလိုရင္း အနက္က စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းျဖစ္ျပီး၊ သုတၱန္ရဲ႕ ဆိုလိုရင္းက နည္းလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဘိဓမၼာကေတာ႔ သေဘာတရားေရးဆိုတဲ႔ အမွန္တရား ပရမတၱသစၥာ တို႔ပါဘဲ။

  ေယဘုယ် Base (၃)ခုနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္ထုတ္ၾကည္႔လိုက္ေတာ႔ ပထမအခ်က္ျဖစ္တဲ႔ ၀ိနည္း (စည္းကမ္း)က Factual Base အခ်က္အလက္အေျခခံပါတယ္။ အခ်က္အလက္အေျခခံမႈမွာ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါကို မူတည္ျပီး ေျပာင္းလဲမႈ ေျမာက္ျမားစြာျဖစ္ေနတဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းတုိင္းအတြက္ အခ်က္အလက္ေတြကို ျပင္ယူရပါ႔မယ္။ စည္းကမ္းဆိုတာ အလြန္တိုေတာင္းလွတဲ႔ ကာလတစ္ခုမွာပဲ အသုံး၀င္ေလ႔ရွိတဲ႔အတြက္ေၾကာင့္ပါ။ 2008 ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကိုပဲ ၾကည္႔ပါ။ ႏိုင္ငံရဲ႕သေဘာတရားေရး ပန္းတိုင္ျဖစ္တဲ႔ လြတ္လပ္ျခင္း (Liberty), သာတူညီမွ်ျခင္း (Equality), သဟာဇာတစည္းလုံးေနထိုင္လိုတဲ႔ စိတ္ဓာတ္ (Fratenity), လူသားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး (Human Development) စတဲ႔ ပန္းတိုင္ေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ ရရွိဖို႔ ျပင္ဆင္သင့္တဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြကို တတ္သိပညာရွင္မ်ား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျပင္ဆင္ရပါမယ္။

ေနာက္ထပ္ သုတၱန္ (နည္းလမ္း)က Theory Base ယူဆခ်က္ သီအိုရီ အေျခခံပါတယ္။ တတိယႏုိင္ငံအဆင့္ျဖစ္တဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ အေရွ႕ဘက္ယဥ္ေက်းမႈျဖစ္ပါတယ္။ (တတိယအဆင့္ဆိုတာ လယ္ယာ႑က ရုန္းထြက္ဆဲႏုိင္ငံကို ဆိုလိုတာပါ၊ ဒုတိယအဆင့္ကေတာ႔ စက္မႈဖြံ႔ျဖိဳးစကို ဆိုလိုျပီး၊ ပထမအဆင့္က ဘ႑ာေရး ဖြံ႔ျဖိဳးျပီးႏုိင္ငံေတြကို ဆိုလိုတာပါ) သီအိုရီ နည္းလမ္းအမ်ားစုက အေနာက္ဘက္ ယဥ္ေက်းမႈက ေရာက္လာခဲ႔တာပါ။ ဥပေဒေရးရာ၊ သိပၸံပညာ စသျဖင့္ အေနာက္ကလာတာပါ။ သီအိုရီတိုင္းလိုလို ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဆက္စပ္လို႔မရတာေတြရွိပါတယ္။ အဓိကက လက္ေတြ႔နယ္ပယ္မွာ Creative လုပ္ ျပဳျပင္ျပီး ဆီေလ်ာ္စြာ သုံးစြဲတတ္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ ကိုယ္လိုရာ အတင္းဆြဲယူ သတ္မွတ္ခဲ႔တာမ်ိဳးနဲ႔ ၾကဳံျပန္ရင္လည္း တိက်တဲ႔ (Definition) သတ္မွတ္မႈေတြ ထုတ္ျပတတ္ဖို႔ အေရးၾကီးတယ္။ Definition တိုင္းကိုလည္း ရႈေထာင့္ေပါင္းစုံက သတ္မွတ္ၾကတာမို႔ ကိုယ္လက္မခံႏုိင္တဲ႔ ကိုယ္မသိတဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြဆိုရင္ ဘူးဆိုဖရုံမသီးတဲ႔ ေခတ္ေဟာင္း ယူဆခ်က္ေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ယူဆျပီး လက္မခံတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ေတာ႔ပါဘူး။

ေနာက္ဆုံး တတိယအခ်က္ျဖစ္တဲ႔ အဘိဓမၼာ (သေဘာတရား)က Concept Base မွန္ကန္တဲ႔ သေဘာတရားအေျခခံပါတယ္။ သေဘာတရား သက္ေရာက္ဆုံးအခ်က္ေတြက ရွင္သန္ရတဲ႔ လူ႔ဘ၀သက္တမ္းကို ဘာသာေရးကိုးကြယ္မႈ၊ သက္၀င္ယုံၾကည္မႈ၊ ႏုိင္ငံေရးခံယူခ်က္ စတဲ႔ ဘ၀ျဖစ္တည္မႈ၊ ႏုိင္ငံျဖစ္တည္မႈမွာ အေရးၾကီးဆုံးခံယူခ်က္လို႔ထင္တဲ႔ ပန္းတုိင္ကို သတ္မွတ္တတ္ၾကတယ္။ လက္ကိုင္တုတ္တရား၊ လက္ကိုင္တုတ္စကားေတြလည္း ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ဘေဘာတရားတစ္ခုဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တာရွည္ခံႏုိင္တယ္။ အိုင္းစတုိင္းရဲ႕ Relativity သီအိုရီဟာ Theory Base ရဲ႕ ခိုင္မာတဲ႔ အခ်က္လို႔ေတာင္ ေျပာလို႔ရတယ္။ ယခုခ်ိန္ထိေတာ႔ Relativity ကို နားလည္တာ ၁၂ ေယာက္ပဲရွိေသးတယ္လို႔ေျပာတာပဲ။ ထို႔အတူ ဗုဒၶရဲ႕ ပရမတၱသစၥာကို ခဏထားဦး။ သမုတိသစၥာေလာက္တင္ပဲ ႏွစ္ရာခ်ီ တည္တံ႔ခဲ႔တာ ေတြ႔ရမွာပါ။ ငယ္စဥ္ကေလးဘ၀က ေက်ာင္းက သင္ေပးလိုက္တဲ႔ စာေတြကို ႏႈတ္တုိက္က်က္ေျဖ စတဲ႔ သေဘာတရားေရးမပါတဲ႔ သင္ၾကားမႈေတြနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၾကဳံေတြ႔ခ႔ဲရဘူးတယ္။ အာဂုံေဆာင္ႏုိင္တိုင္းလည္း သေဘာတရားေရး အမွန္တကယ္နားလည္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိကက သေဘာတရားေရး ဆိုတာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ရပ္ကို သိနားလည္လာတာပါ။ သိေအာင္၊ ရေအာင္ယူတတ္ဖို႔လည္း အေရးၾကီးပါတယ္။ ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ သေဘာတရားမွားခဲ႔တဲ႔ ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ႔ စစ္ေရးပါ၀ါ အလြန္အကြ်ံ တည္ေဆာက္ခဲ႔တဲ႔ ဂ်ာမနီ၊ ဂ်ပန္စတဲ႔ ဖက္ဆစ္ႏုိင္ငံေတြဟာ ဗုန္းဗုန္းလဲခဲ႔ဘူးပါတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားကေတာ႔ ခုခ်ိန္တုိင္ လူမ်ိဳးတူ ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ယွဥ္ရင္မိုးနဲ႔ေျမလိုကြာေနျပီး ျပည္သူေပါင္းမ်ားစြာ အငတ္ေဘးေတာင္ ၾကဳံေတြ႔ေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ုႏုိင္ငံလက္ရွိ အေျခအေနကေတာ႔ သေဘာတရားေရး ခံယူခ်က္ တည္႔မတ္ေနပါျပီ။ နည္းလမ္းရယ္၊ စည္းကမ္းရယ္ကို ေျပာင္းလြယ္ ျပင္လြယ္ လုပ္ႏုိင္တဲ႔ တစ္ေန႔က် ႏုိင္ငံပန္းတိုင္ျဖစ္တဲ႔ လြတ္လပ္ျပီး စည္းကမ္းရွိတဲ႔ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံသစ္ တစ္ခုျဖစ္မွာ မလြဲပါဘဲဗ်ာ။

________________________________________________________
ဘာရယ္မဟုတ္ဘူး ေလွ်ာက္ျပီး ေမႊေႏွာက္ ဆက္စပ္ၾကည္႔တာ။ ဟူး ေမာထွာ သုံးနာရီေလာက္စဥ္းစားလိုက္ရတယ္

— with Lynn Wai Oo and 14 others.

 

by : Aik Sai

https://www.facebook.com/ucs.jugger