Analytic Thinking & Holistic Thinking

ခရီး သည္

အေနာက္တိုုင္းကသူေတြ ေတြးေခၚဆင္ျခင္ပံုုကိုု သရုုပ္ခြဲေတြးေခၚပံုု (Analytic Thinking) လြမ္းမိုုးတယ္လိုု႔ ပညာရွင္ေတြကဆိုုတယ္။ Analytic Thinking ဆိုုတာ အေၾကာင္းတရားဆက္စပ္မူ (Context) ထက္ အရာ၀တၳဳေတြရဲ႕ သဘာ၀အမ်ိဳးအစားကိုုပဲ ဗဟိုုျပဳေတြးေခၚပံုုျဖစ္တယ္။ သရုုပ္ခြဲေတြးေခၚျခင္းမွာ ေလာကၾကီးကိုု (the world) နားလည္ဖိုု႔ အဆင္႔ျမင္႔ ယုုတိၱေဗဒနဲ႔ ေတြးေခၚပံုုစည္းမ်ဥ္းေတြ အားကိုုးတယ္။ ဒီေတြးေခၚပံုုစံမ်ိဳးဟာ အေနာက္တိုုင္းသားမ်ား ( Westerners) နဲ႔ ဥေရာပေျမာက္အေမရိကသားေတြ(Europen North Americans) ၾကားမွာ ထြန္းကားတယ္။

အေရွ႕ တိုုင္းသားေတြ ေတြးေခၚဆင္ျခင္ပံုုကိုုေတာ႔ ျခံဳငံုယူဆဆင္ျခင္ပံုု (Holistic Thinking) လြမ္းမိုုးတယ္လိုု႔ ပညာရွင္ေတြကဆိုုထားတယ္။ Holistic Thinking ဆိုုတာအေၾကာင္းတရားဆက္စပ္မူ၊ လူအဖြဲ႔စည္းတြင္ကဆက္ဆံေရးပံုုစံေတြ၊ ကိုု အသားေပးေတြးေခၚျပီး အရာ၀တၳဳေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ (Categories) နဲ႔ အဆင္႔ျမင္႔ယုုတိၱေဗဒကိုု သိပ္အားမကိုုးဘူး။ ဒီလိုုပံုုစံေတြးေခၚမူေတြကိုု အေရွ႕ အာရွသားေတြမွာ ထြန္းကားတယ္။

Holistic Thinking ထြန္းကားတဲ႔ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ကေလးတစ္ေယာက္ကိုု သူ႔အေဖကရိုုက္ႏွက္ေနရင္ ပါတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ အျမင္မွာ မျဖစ္သင္႔တဲ႔ကိစၥလိုု႔မျမင္ဘူး။
လူတစ္ေယာက္က ေနာက္ခပ္လူတစ္ေယာက္ကိုု ဥပေဒအေၾကာင္းတရားအရမဟုုတ္ဘဲ
ကိုုယ္ထိလက္ေရာက္က်ဴးလြန္ျခင္းကိုု Holistic Thinking ရူေထာင္႔အရ ကေလးႏွင္႔အေဖဆိုုတဲ႔ အထက္ေအာက္ဆက္ဆံေရးကိုု မူတည္ျပီး ဖခင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သားသမီးတစ္ေယာက္ကိုု
ဆႏၵရိွသလိုုဆံုုးမပိုုင္ခြင္႔ရိွတယ္လိုု႔ ယူဆတယ္။

Analytic Thinking ထြန္းကားတဲ႔ အေနာက္တိုုင္းမွာေတာ႔ ဒါဟာလူ႔အခြင္႔ေရးခ်ိဳးေဖါက္မူတစ္ခုုပဲျဖစ္တယ္။ ကေလးကိုု မွားယြင္းလိုု႔ဆံုုးမေနတဲ႔ ဖခင္သည္လည္း လူသားျဖစ္တယ္၊ ကေလးသည္လည္းလူသားျဖစ္တယ္၊ လူသားဆိုုတာမွားတတ္တယ္၊ ကေလးမွားတတ္တာကိုု မွားတတ္တဲ႔ အေဖကိုုယ္ထိလက္ေရာက္ အျပစ္ေပးတာဟာ လူသားမဆန္ဘူး၊ လူ႕ အခြင္႔ေရး ခ်ိဳးေဖာက္မူလိုု႔ ခြဲျခမ္းစိတ္ဖ်ာ သံုုးသပ္တယ္။